Pluspunt Keerpunt Kruuspunt

Hoe grilleg wegen wezen kennen, ontdek je pas ien bossen en wolden. Doar woar wegen nkander roaken en trevven, wordt t laand deurkruust. 

Doar ontstoan meugelkheden veur n nije koers. Je kennen n wendeng geven aan je loop en n nije richteng kiezen. n Kruzeng as pluspunt. Kruzengen kennen ok aanleideng wezen om te keren. Besluten van koers te veraandern, as je deur hemmen dat t aans moet. n Kruzeng as keerpunt.

Kruzengen bennen der ien soorten en moaten. Op t ploatje hierboven is der n kruzeng met wel vijf richtengen toegelieks - twee wegen splitsen drekst weer op ien links en rechts. Toen werd et mij wat aal te gorteg, met dit kruuspunt.

Dan is n olle stienweg deur t Poolse akkerlaand makkeleker. Gek genog lopt het pad even veur de boom van e stienen weg òf. Stienweg verdwient ter hoogte van e boom onder t doodse gras. Wonderlek is wel. Hemmen ze met veul muite n stienen weg aanleit, bennen ze noa verloop van tied noast de verharde weg lopen en rieden goan.Was de boom doar de reden toe? Of was de boom n gevolg van de veranderde loop van e weg?

Bomen schienen te bloeien ien e noazummer

Gewoonliks bloeien bomen bij veujoarsdag. Sums gijt de bloesem veur t blad uut gliek de pereboom. Bij essen en popelieren hangen bomen ok aal vroeg vol met sliertege bloesems. Mor der bennen ok bomen die eerst ien blad kommen en dan bloeien. Vledder begunt pas met bloeien ien julimoand.

Tegen t enne van juli, ien augustus leken dizze struken en bomen onverwachts te bloeien.

Dizze bomen hemmen et kennelek stoer had met warmte. Der zit n enne an e rek bij bomen en struken noa zoveul hitte. As sloeg de haarfst zo mor toe bij hoogzummer.

Eenden poseren

Dizze eenden hemmen heur best doan zunder dat ze t wieten. Tied veur n foto.

n Soort pendam, het ok wel wat weg van n sluuske - ien e buurt van Nijkerk. Deuren stoan open. Mor goed, n vogel het zuks wat niet echt neudeg. Ze kennen der ok altied overhin, of der om toe.

Kalfke an tuur

Vroeger was et de gewoonste zoak van e wereld. Peerden, ponies, n bol ien t laand; ze stonden bij zummerdag geregeld an tuur. En as grond koalvreten was, werden dieren vertuurd. Dieren turen betekent dat ze met n ket of taauw an poal of stik ien e grond vastzet worden. En veur t bevestigen moe je an e uutenden altied n poar wervels bruken, aans gijt t taauw gaauwachteg drellen en kniept dan et beest de ströt dicht.

Ien e joaren zestig en eerder werden meeste kalver geboren ien de wintermoanden jannewoarie, feberwoarie en meert. t Warren ok de moanden van de beruchte kalverziektes, dat der ging nog wel ns een dood. Dooie kalver werden dan noar de krengenbak brocht, aargens buten t dörp. Op t gemeentehuus kon je de sleudel van de krengenbak hoalen en weer ienlevern.
De kalver die ien die moanden geboren werden, gingen voak noa t maaien zo ien juni/juli ien grode koppels t laand ien. Voak gingen kalver bij t lösloaten as enter over twenter deur t laand. Summege beesten vlogen as dollen dwars deur sloten om uuteindeleks tot rust te kommen en t felle zunlicht te aanvoarden as onderdeel van t nije leven. 

Mor zo nou en dan was der koe die loat kalfde, ien mei of juni. n Bol kon verkocht worden. Mor kuikalfke wer dan toch anholden en har dan gien gezelschap. Zo harren we thuus Neeltje Witsteert, mien lievelengskalf met huulmoal widde steert. Wat was k wies met dat beest. Loater kwam t dier op t hiem an tuur. 

Kalver die an tuur zatten, werden huul mak en kwammen altied zo op dij toelopen, ok loater as hokkeleng lös ien t laand. Loater warren et de makkelekste koeien. Vandoag de dag wordt der ien Nederland aans docht over dieren an tuur. Sinds n poar joar maggen dieren niet meer an tuur zet worden, volgens EU-verordenengen. Weg kontakt met t dier.

t Meertens Instituut en de Dikke van Dale moaken meldeng van t woord as verolderd of gewestelek. Ien t Nederlaands bestijt nog t waarkwoord 'tuieren'. Dat ben k ien tien joar tied twee keer ien n noar t Nederlaands vertoalde roman tegenkommen. Je hemmen ok nog t woord 'tuiertouw'.