dinsdag 12 november 2019

Oadriekskunde (3) Drenthe

Dizze keer is der n nije pervincie an de beurt. We goan n kiekje nemmen ien Drenthe. Hier is de koart huul aans iendeeld.

Wat valt op? Veul geel dat wil zeggen: gemengde bedrieven met baauw en melkvee. Dus drekst an de Drentse kaant van t Westerkertier bennen t opeens gemengde boerebedrieven. En ien t Westerkertier is t een en al baauw - volgens dizze koart van rond 1940.
Ien t zuudoosten van Drenthe Bargerveen moet nog van ales en nog wat òfgroaven worden. Ze kriegen et der nog drok met noa de oorlog. Vedders is der n peerd veur de peerdemaart van Zuudloaren en n beer veur de Emmer Dierentuun. t Heideschoap ontbrekt. Mor der bennen aal hunebedden. En ien Meppel hemmen ze zwienen.

vrijdag 8 november 2019

Oardriekskunde (2) Grunnengen

n Week leden heb ik n koart van Grunnengen zien loaten. Ik vroeg toen: Wat is der loos op dizze koart? Ik heb verscheidene reaksies kregen. De koart is van Bakker en Rusch uut Sneek. Ze bruukten ien 1941 n nije methode van koarten met ploatjes. 


Wat mij aan de koart opvalt is:
  • Op de koart stijt ien t oostelek deel van t Westerkertier en Hunzingo een Grunneger bloarkop. Ien wikipedia wordt de term Grunneger bloarkop niet bruukt. Leden van de redaksie hemmen lang zitten bakkeleien over de noam en omdat der ok bloarkoppen bennen ien Zuud-Holland omgeveng Leiden en bij Arnhem, vond men dat de koe met bloaren Bloarkop hieten mos en gien Grunneger bloar. Wikipedia is sums wat drammereg, mor ja: Wel schrift die blift.  Blaarkop - wikipedia 
Over t laandgebruuk: 
  • t Grootste deel van Grunnengen (90%) is op e koart bouwlaand, t Westerkertier incluis. En dat klopt volgens mij niet.
  • k Ben geboren ien Gruupskerk en veul boerderijen ten zuden van de Friese stroatweg harren ien e joaren zestig vee mor doarveur ok aal. 
  • Veul boerderijen van rond 1900 hemmen schuren met stallen der ien. n Lange rieg met stallen veur melkvee. 
Dus Westerkertier had veur n groot deel geel wezen moet: gemengd bedrief. Dan blift de vroag, hoe is dizze koart van Grunnengen soamen steld? Veur mij blift dat eigenoardeg.

donderdag 7 november 2019

Schoap viendt ekkels

Schoapen holden van gras en hooi en wat nog meer? Dizze haarfst trof k dit schoap. t Was ontsnapt uut t laand deur n gat ien t goas of de riggel. Soortgenoten zochten noar de schoars bezaaide ekkels ien t gras, mor dit schoap har n mooi moaltje veur de boeg.



t Beest het ien elk geval gezonde eetlust. Mor hoe zwoar die ekkels op de moag leggen, vroag ik me aal òf. k Zol niet wieten of t moagenstelstel van n schoap de harde schoal of bast van ekkels makkelek verteren ken. 






zaterdag 2 november 2019

Oardriekskunde (1)

Lest von ik ien n old boekje Ons eigen Land - eenvoudige atlas van Nederland van de elf pervincies. (Deur W. Bakker en H. Rusch 38ste druk). Elf koarten met tekst derbij, over de laandbaauw, de industrie en de grond en zuks wat meer. Der is gien joartal ien t hule boekje te vienden. Wel von ik nog n lös stencil met toakblad over "t kiemen van de doodgewone brune boon", en doar het n leerling netjes op schreven op 28.2.1972: De meeste bonen hebben een staartje gekregen. Dus nem ik gemakshalve even aan: De atlas is van veur 1972. As je goed kieken noar de koart van pervincie Grunnen, vallen n poar dingen op.
Eiglieks zit de hule pervincie vol met bouwland, en ien t midden bij Hoogkerk, om e stad toe tot n nog enne boven Winsum is n groene zone van weiland - veeholderij dus (oranje is tuunbaauw). Kiek mor even noar dit koartje. Om eerliek te wezen, ik snap der niks van. Woarom stijt 90% van de pervincie volkeurd met lichtbruun, beige van baauwlaand? Woar bennen de gemengd bedrieven ien Grunnengen? Hoe zit dat met veeholderij ien t Westerkertier? Hemmen ze n fout moakt ien e atlas? Over welke joaren gijt dit? Dizze vroagen holden mij bezig.
Oproep: Welke lezer ken mij wiezer moaken en het antwoorden op dizze vroagen. Groag n reaksie.
Ondertussen zel k mij verdiepen ien de koarten van Drenthe en Vriesland.

vrijdag 1 november 2019

Wintertied boven t Hoendiep

t Is nog mor krekt wintertied en doar komt vorst opzetten. Zun krigt met kolle meer kans en wiet doar wel road met. En drekst bennen luchten aans. Zo zien we Briltil eiglieks allenneg mor as t vrust.
 
We hemmen dunkt me dit noajoar aal eerder vorst had, mor leste doagen voelt et beheurlek winters.
Ok as zun zwak schient, is der wel n beeld te vangen. Peerden goan stoadeg ien omgeveng op. Nog even zien we wilgen schaarp òfzet tegen e lucht. Domt slokt duuster ales op.