Kennis in de poëzie - column in Meander Magazine

 

 

 

 

 

 

 

Column ien Meander Magazine "Kennis in de poëzie"

Der stijt n nije column van mij ien Meander Magazine over: Kennis in de poëzie - weten wij veel?

Kun je je laten verrassen als je veel kennis hebt? Deze column van Willem Tjebbe Oostenbrink gaat over weten en zich laten verrassen bij het lezen van gedichten. Hoe verhouden zich die twee zaken tot elkaar? Beantwoording van deze vragen leidde tot een zoektocht naar kennis in de poëzie en jurering van gedichten.

 afbeelding: https://webshop.zivier.com/consument/nederlands-grammatica-online-cursus

 

 

Treffen - Vertoaldag Mitling-Mark Duutsland

 

Op 23 september trovvven Plattduutse en Nedersaksiese schrievers nkander ien t Duutse Mitling-Mark – tussen Leer en Poapenburg krekt aan de oostkaant van de Eems. Schrievers kwammen uut contreien van Grunnengen, Twente en Ostfriesland.

De platt-Duutse schrievers van de Schrieverskring Weser-Ems kwammen van Norden, Emden, Rheiderlaand en Overledingen woar t lut plakje Mitling-Mark leit. Op n koart konden deelnemmers uutstukken woar of dat ze opgruid warren en woar heur toalkennis hum ontwikkeld har.

t Was n mooie dag met ienleidengs van Carl-Heinz Dirks en Willem Tjebbe Oostenbrink over de geschiedenes, de ontwikkeleng van t plattduuts as toal van de Hanze, de ienvloed van de Lutherbiebel en zuks wat meer. Der warren mooie veurdrachten  en gesprekken over verbiendengen tussen de verscheidene varianten.

Buten scheen de haarfstzun mild, mor gesprekken vonden ploats ien waarmere sfeer. Gedichten en körte verhoalen bennen uutwisseld en besproken. Teksten zellen kommende moanden overzet worden van plattduuts noar n nedersaksiese variant en omgekeerd. Der bennen plannen om teksten ien n boek te publiseren.

 

De dag is organiseerd met financiële steun van het EDR-Interreg programma.

Endelave - Eilaand met knienen en schoapen

Endelave - spreek uut Endelèwe - is n eilaand ien Denemarken. Ien 1980 woonden der nog 600 minsen. Nou wonen der meer schoapen as minsen. Van de lesten bennen der nog mor 150 over. 

t Eilaand leit aan e oostkaant van Jutlaand. t Wordt ok wel kniene-eilaand noemd.Vanwege de veule knienen. Die ik niet zien heb. 

En elk eilaand kent zien enne. Doar woar laand bodem van de zee wordt.

Een grode femilie knobbelzwoanen

t Het moeite kost, mor t risseltoat mag der wezen. Op dizze foto stoan 10 zwoanen.

Pabbe-zwoan stijt veuraan en dut met aal dat gesis en gehijg niet onder veur n slang. Moeke-zwoan zwemt ien de sloot en slut de gelederen. Dus der bennen ACHT jongen.

Zuks n grode koppel he'k nog noeit eerder trovven. Moekezwoan het dus acht eier uutbroed. Ien n older boekje over vogelnusten en -eier stijt dat de knobbelzwoan 5-7 eier leit. Dizze zummer hemmen de older-zwoanen goed tot acht tellen leerd. Kennisontwikkeleng onder zwoanen stijt niet stil. 

Ale jongen hemmen de reis noar volwassenheid aannommen.

Met zoveul zwoanen op n kluutje mos k mor veurzichteg wezen, docht ik. Domt krupen ze zo op nkander, dat de halzen kennen der wel van ien e knup roaken.

Oeit warren knobbelzwoanen siervogels op boerenploatsen. Vroeger op e boerderij kregen we we n keer n koppel zwoanen van olde bekenden. Heur zwoanen harren een huul nust jongen kregen. Bij haarfstdag konden de halfwossen jongen vot. De zwoanen werden bijeen dreven en vongen met netten. Veearts (dierenarts) leegwiekte de zwoanen en zo kregen we bij ons zwoanen ien e gracht.

Mist ien de vroege mörgen

De titel hiet Mist ien de vroege mörgen. Nou is dat aan de ene kaant wel zo, mor aan de aandere kaant, hoe vroeg zol t wezen as je al ver ien september zitten? 

Vroeger was een mistege mörgen een gevoarleke begun van de dag. Sums bleef mist hangen tot ien e mirreg.

Ien e joaren zeuventeg bennen der huul wat ongelukken gebeurd. Dan kwam der n verdrieteg bericht op schoel. Zukse doagen veraanderden dingen veurgoed.

Mor dizze mistege mörgen was bizunder mooi. Doar was ien een keer die oranje bol. Foto geft t eiglieks niet goed weer. Lucht was misteg gries. Gien oranje ien e lucht, allenneg de zun. t Duurde mor 3-4 minuten. Toen was t doan.

Frysk gedicht - Dokkumer Nije Silen / Vries gedicht Dokkumer Nije Zielen

Bij Dokkumer Nije Zielen stijt op n TOP-poal (Toeristisch Informatie Punt) aan de sluus n gedicht ien t Vries van dichter Willem Tjebbe Oostenbrink. Gemeente Noardeast Fryslân is n gedicht ien eigen toal rieker.

Op t koartje stijt Dokkumer Nije Silen bij nr 71. De poal is ien e midden an e sluus, oostkaant van e weg.

t Gedicht is oorspronkelek schreven ien t Westerkertiers. Jeltsje de Jong het t gedicht noar t Vries omzet (Jeltsje de Jong hat it gedicht oerset nei it Frysk.) n Tweede versie van t gedicht stijt ien t Nederlaands.

t Gedicht "Dokkumer Nije Silen" is schreven specioal veur dizze lokoatsie. t Verwiest noar de baauw van e sluus in d'Olle Ee aan t begun van achttiende iuw. Nije dieken werden aanleid en zielen baauwd. Dokkum met d'olle zeearm van d'Ee wer òfsneden van zee. Loater wer de kronkelnde Ee rechttrokken deur rechte stukken diepen te groaven. Zo is uuteindelieks t Dokkumer Grootdiep ontstoan.

 Dizze koart is van www.topotijdreis.nl en geft d'olle loop van d'Ee aan.

Tussen t nije diep en d'olle zeearm ontstonden stukken laand ien e vörm van halve rondjes. Boeren konden dizze grond berieken met proam. Dat is bekend uut olde overleverengs ien e femilie van de dichter over zien overgrootvoader die doar as meijer (pachter) boer west het rond 1890 en hooi hoalen mos met de proam.

Tot slot, de leste regels van t gedicht - yn t Frysk.

Met dank aan Geart Tigchelaar veur road bij t omzetten. 

 

En ien t Westerkertiers. 

 

Illusies ien Proag

Tiedens vekaansie ien Proag bezochten we n poar musea. Om toeristen op stroat wat te ontvluchten, om zo te zeggen. Wat warren der veul minsen! Dizze tentoonstelleng wer traauwens ok wel goed bezocht. t Was ok de muite weerd. 

Niks is wat et leek ien t Musem van Fantastiese Illusies. Museum Fantastickych Iluzi. Der warren zoveul dingen doar je op t verkeerde bien zet werden. Der warren portretten van schrievers, componisten en aandere veurnoame figuren.

Zo was doar ok de Tsjechiese oprichter meneer Bata van de Bata-schoenenfebriek. t Portret bestond uut schoenen en schoenzolen. 

Bij Kafka warren der allerhande veurwerpen van kantoor en schrieverij, doar ze t portret met opbaauwd harren. 

Niks is wat et liekt. Rond en hoekeg, kringen en vierkaanten.

Noa zoveul illusies en gezichtsbedrog, maggen je ogen wel even tot rust kommen. 

n Mins komt ien verwondereng t museum weer uut. En met wat meer bescheidenheid over eigen zichtvermogen.