Vriend - ansichtkoart

 Vriend is de titel van n gedicht. 

Der is altied hulp te vienden, krekt zo ien t gedicht. 

t Gedicht stijt ok ien de leste dichtbundel Uutkomst. De tekening met acryl is moakt deur Titia Oostenbrink. 

Ansichtskoarten bennen te bestellen. 

Wat is der aan de haand ien t Hoendiep? Der kommen toch FUPs!

Dit moak je niet voak met. 

Wat veur klimaatveranderengen der op komst bennen, wiet ik niet. Mor hier aan t Hoendiep nemt men nou wel drastische moatregelen. Is et Noorderzielvest? Is et de pervincie Grunnen? 

Alle olde beschoeiing van betunblokken, holtwaark, poalen en balken, bennen weghoald. Dat het ploats moakt veur n nije strakke wal met zwoare metoalen ploaten die der masjienoal iendreven worden. 

Mor hoe moeten vogels en misschien ok reeën doar met aan? Wel hoalt vanòf de wotterkaant nog de wal? 

Woar bennen de WUP Wild Uuttree Ploatsen? 

Wat moeten jonge piekjes van meerkoeten en futen en eendenpielen hier met aan? Met Molentocht ien Foanerpolder ging het met nije beschoeiing ok verkeerde kaant op. Woarom bennen dizze beschoeiing zo weineg diervriendelek? 

Ik heb n brief stuurd. En ja der is n antwoord kommen. 

ANTWOORD VAN NOORDERZIELVEST: 

Stalen damwanden zijn niet natuurvriendelijk en hoger dan de houten beschoeiing die er eerder was.

Dit klopt. De kruin van de N978 is ook een regionale kering. Er zijn twee redenen waarom de aanleg van een natuurvriendelijke oever hier geen optie was:

1. Het doorstroomprofiel van het Hoendiep is aan de krappe kant. Het flauw optrekken van bijvoorbeeld het talud richting het Hoendiep en het realiseren van een natuurvriendelijke oever zou resulteren in gedeeltelijke demping van het Hoendiep.

Omdat het Hoendiep al krap is, is dit geen mogelijkheid.

2. De provincie Groningen stelt dat verflauwing van het talud voor natuurlijke inrichting niet mogelijk is, omdat naast de weg een minimale afmeting voor de berm nodig is. Aangezien de kruin van de weg als regionale kering is aangewezen, is er geen ruimte om te verflauwen richting de weg door ruimtegebrek. Daarnaast zou de stabiliteit van de kering in het geding kunnen komen.

 Begroeiing is ten behoeve van werkzaamheden verwijderd, komt er ook herplanting?

• Het waterschap heeft geen bevoegdheid om een herplantplicht op te leggen, maar na contact met de provincie is duidelijk geworden dat de provincie een herplantingsplicht heeft. Er zullen dus wel nieuwe bomen worden aangeplant, echter niet langs het traject van de N978.
  De provincie heeft aangegeven dat deze bomen ergens langs de Friesestraatweg tussen Zuidhorn en Groningen zullen worden geplant. Hiervoor heeft de provincie al een omgevingsvergunning ingediend. 

Kunnen er eventueel fauna-uitstapplaatsen worden aangebracht?

• Vanaf 1 januari 2024 is in onze waterschapverordening in Artikel 3.127, eerste lid, onder d, opgenomen dat bij oeververdedigingswerken die aaneengesloten 100 meter of langer zijn, voor elke 100 meter een fauna-uitstapplaats (FUP) gerealiseerd moet worden. Echter, de vergunningaanvraag voor dit werk is eind 2023 ingediend, toen deze verplichting nog niet gold. Het is dus voor het waterschap nu niet mogelijk om fauna-uitstapplaatsen voor elke 100 meter alsnog af te dwingen.
• Wel is in het bestek van de provincie voor de aanleg van de damwand een post opgenomen voor de aanleg van 10 FUP's. Het hele traject waar de damwand wordt aangelegd is ongeveer 2660 meter lang. Met 10 FUP's zou dit betekenen dat gemiddeld om de 260 meter één FUP wordt geplaatst.
  De provincie heeft bevestigd dat de FUP's daadwerkelijk worden geplaatst.

Rooie pepers ienmoaken

Dizze blog gijt niet over recepten. Toch gijt dit over t ienmoaken van rooie pepers. 

Op een of andere menier vien ik dat mooi waark. En wat bennen de kleuren mooi! De varioatie zit hum der ien, dat je met kruden, siepels, look, mosterdzoad, venkel, koriander, suker, zolt ofwisseln kennen. Pepers bennen goed te combineren met stamppot moes.

Der komt weineg koken aan te pas. Kans op aanbranden is klein. Krekt as dat ik t liefst wat soep moak. Moaltiedsoep met 6-7-8 groenten. Gewoon wat snieden en achternkander ales ien e soeppan; noatuurlek wel met de goeie kruden en specerijen ien t gehak. 

Onze kiender hemmen doardeur kennelek leerd dat soepen dik bennen - en dat soepen altied dik bennen. Toen we n keer ien n restaurant soep kregen, zee dochter: Wat is dizze soep woatereg! 

Lamke ien t stro

t Veujoar zit der aan te kommen. Temperaturen kommen aal boven 20 groaden. Vorst liekt even ver vot.

Dit lamke holdt et nog even op de waarmte van stro en moeke-schoap.

Ah, doar zel je heur hemmen. Olle ooi kikt goedkeurend toe. 

Doe en ik

Gedichten op ansichtskoart. D'eerste: Doe en ik.

De tekening met wottervaarf is van Ada Oostenbrink. t Gedicht stijt ok ien e leste dichtbundel Uutkomst (Huus van de Taol 2024). 

Ienteresse ien ansichtskoarten? Ze bennen te bestellen. 

Roeken vienden n nij plak

Ien Zuudhörn hemmen roeken n nij plak vonden.

n Roekekolonie ken veur dörpelengen n aanslag wezen op de nachtrust.  Dat begunt met krassen en krijzen ien feberwoarie e t holdt niet op veur half juni. 

k Wiet niet wel de roeken hierhin wezen het, mor t is mooi aan t kenoal. Verstandege beesten. Nou mor hopen dat ze hier genog plak hemmen. 

Met t wotter ien polderlaand wordt elke kubieke cm beheerd en reguleerd. Bij vogels, roofdieren, bever en marter moet opeens alles vanzulf goan. De illusie van spontoane noatuurontwikkeleng drift op polderpeil. 

Behulpzoamheid ien Ost-Frieslaand

 Dit von k bizundere foto. En nog bizunderder is de spreuk: "Wi weten waar Du wohnst." 

Zoveul behulpzoamheid as der vanuut gijt ien Ost-Friesland. 

Wij wieten woar doe woonst! Ien ons laand schriwt de ontvanger van zuks n spreuk moord en braand. Mien leven is ien t geding, zel hij of zij denken. De uutsproak betekent: Bedreigeng en onveilegheid ien ons laand. Ik krab mezulf nog ns achter oren. 

t Ken verkeren, zee Bredero.  

 

Winkel-wiesheden uut Emden

Ien Ost-Frieslaand ken je dit soort berichten tegenkommen. Dit is ien Stad Emden.

t Het veul weg van t Grunnegs, en toch even aans. Ost-Friezen schrieven 'waar' en spreken dit as t Grunneger "woar" of Drentse "waor" uut.

Emden en stoplicht-mantje

Toen Oost- en West-Duutslaand nog bestonden, was der verschil ien stoplichten (Ampel ien t Duuts) veur voetgangers. 

Liefhebbers van t Oost-duutse Ampelmantje warren veur t behold van t figuurtje. Ien Emden vlak bij de Kunsthalle (kunstmuseum) stijt dit stoplicht met n mantje dat der wat op liekt. 

Ien plak van stappen liekt et figuurtje te dansen (mij dut dit denken an Fortnite).

Ien t museum warren schilderijen van Japanse kunstenoar Leiko Ikemura te bezichtigen. Misschien dat t stoplichtmantje doarom zo vrolek stapte. 

Erken en Donald Duck

 Bij winterdag krupen en zwommen eenden noar mekoar toe.

Hier zwemt n koppel kuufeenden ien t Van Starkenborghkenoal. Bruunzwarten en bonten. Bonten bennen ien e meerderheid. Dat bennen de erken (mannetjes eenden). 

Met de wilde eend gijt et al krekt zo. Dizze koppel was veur mij n record van eendenaantallen uut evenwicht: 30 erken en 9 wiefkes. 

Der zitten behalve kleur nog n groot verschil tussen erken en wiefkes: t geluud

Erken kwaken niet. Allenneg wiefkes kwaken: kwaak-kwaak. Donald Duck (dat is n erk, zol k zeggen) kwaakt niet echt. Erken moaken n hijgend en sissend geluud. As je Donald Duck goed noadoen willen, moe-je geluud moaken met/ien een wang, met tanden op mekoar. Kiender wieten dat goed. Dat was oeit n opdracht ien tekenfilmprogramma op tv. 

Noa zoveul snij willen ze op zoek noar wurms ien parken en perken. 

Saler koeien op Loevestein

Donkerrode koeien weidden om t slöt Loevestein - de Saler koeien. Dizze koeien beweiden de grond rondom Slöt Loevestein.

Met grode hoorns, ken et ale kaanten op.  

Saler-koe is n rood runderras uut Frankriek (Centroal Massief). Koeien stoan bekend om heur winterhardheid en moeke-eigenschappen. Ze worden veul holden ien noatuurgebieden, ze gedijen goed op schroale grond. t Òfkaalven verloopt vlöt, dat ze kennen heurzulf goed redden. 

Slöt Loevestein

Slöt Loevestein sprekt tot de verbeeldeng.

t Blift bizunder, dat verhoal van Hugo de Groot. Hij is ontsnapt ien n boekenkist. Der ston een die der op lieken mos. Loater het eigenoar toegeven dat dit niet DE kist was. 

Der hemmen veul meer minsen gevangen zeten op Loevestein. Vermoedeleks harren die minder uutzicht. 

Der was genog wotter. t Wotter ston wel n meter hoger as gewoonlieks. 

Eerabbels kweken zit ien t bloud - Hogelaandster gedicht

n Schoftke leden he'k n vroaggesprek voerd met Karel Biemond. Hai is eerabbelrassenkweker. Dus t gijt niet allenneg om eerabbels, mor om nije rassen die heur verspreiden kennen over halve wereld - as ze goed bennen.  

Foto: Diana's www.mooiemoestuin.nl

Hieronder stijt t risseltoat van te gesprek: n gedicht ien t Hogelaandsters, want t bedrief van Biemond stijt op t Hogelaand. 

Hoe langer ik schreef an t gedicht, des te meer eerabbelsoorten opdoken. 

Wat mij aal dudelek worden is: eerabbelrassen kweken gijt niet vanzulf. 

t Gedicht is ok t vienden op webstek Gronings Vuur over leefboarheid en bestendegheid. Mor t plak vienden verlopt wat eigenoardeg. Webstek is wel crea, mor minder bruukboar. 

 

Optreden ien t Bakkerscafé - 21 feberwoarie Gruupskerk

Optreden ien t Bakkerscafé ien Gruupskerk achter Bakkerij Joager op 21 feberwoarie. 

Program "Mooie woorden" ien poëzie en ien verhoalen. Schier initiatief met schiere woordkeunstenoars.

We hemmen aalmoal mooie woorden die we met moat en regel gebruken... 

Om zoaken te zacht te duden, om verschillen te overbruggen en sums om woarheid makkeleker onder ogen te zien. 

Welkom.

 

n Rooie vriekel om even bij stil te stoan

Geregeld ken je vogels aan n kaant van e weg vienden. Dit bennen veren van n verkeersslachtoffer, zo as hiet.

Lest lag midden op e weg n rooie vriekel (Torenvalk. Letien: Falco tinnunculus). 

De rooie vriekel zigst tegenswoordeg meer as vroeger. Vroeger wist ik ien e omgeving mor van een vriekelnust hoog ien n wilgeboom bij de buren. Doar harren vriekels warschienlek n stel oksters votjagd om heur ientrek te nemmen ien t nust. Zulf bennen t niet zukse goeie nustenbaauwers. Mor as ze de stried aangoan, bennen ze oksters gewoonlieks de boas.  

As schoelkiend ging ik op e fiets langs de Friese stroatweg noar dörp. Doar wer zo nou en dan n vogel met de drokte van t verkeer aanreden. Scholeksters, allerhande zeevogels, kokmiwen, zulvermiwen, eenden, ze warren der aalmoal te vienden.  

Een keer vond n vriend van mij n vleermuus. Dat was n bizundere vondst en denkelek mien eerste vleermuus die k van dichtbij zien kon.  

Vroeger was der n kirrel die waarkte bij Riekswotterstoat. Hij droeg n soort uniform en har n imposante politie-achtege kleppet op e kop. t Zel ien de joaren zesteg, begun joaren zeuventeg west hemmen. Elke poar doagen ree er op zien brommer over t fietspad de stroatweg del om te kieken of alles der nog goed bij lag. En dooie vogels hoalde er vot uut de berm.

Dat was wel n groot veurdeel van n dood dier. Je konnen van dichtbij huul precies zien hoe of dat t dier der uutzag, en hoe of dat kleuren van veren warren!

De mooiste veren bewoarde ik. En de schedel as die nog heel was, kon je schoonmoaken. Dat leste deed voak deur t beest eerst aargenswoar te bewoaren deur ien e grond te stoppen om loater weer op te groaven. t Gaf veul ienzicht ien vogels en heur veren. 

k Heb altied veul om veren geven. As ik n mooie veer leggen zag, zol k dizze oppakken en ien e buus stoppen. Die gewoonte he'k holden. Nog altied zel k even stilstoan as k veer leggen zie. 

Zun zigt der weer n gat ien

Wat n weer, docht ik de leste weken rond joarwisseleng. t Hield mor niet op - wat regen aangijt. Aan d'andere kaant: zun leek der huulmoal met uutscheiden. 

En toen was doar noa meer as 10 doagen, ien elk geval, zo voelt et aan, weer de zun.

Mien zucht van verlichteng kwam boven harde wiend uut. 

Gedicht "Om n emmerke melk" ien t Hogelaandsters

Verleden joar he'k drie gedichten schreven ien t Hogelaandsters. Onderstoand gedicht gijt over verbiendeng met gemeenschap.

Bron: Pixabay

Dat noar aanleideng van vroaggesprek met Hogelaandsters Swanny Beukemoa oet Paiterboeren. 

Om n emmerke melk stijt ok op de webstek van Gronings Vuur (mor lettertype is wat eigenoardeg, doar kiek ik me scheel op.